Alcohol in het verkeer (rijden onder invloed) en verdovende middelen

Als iets absoluut niet kan in het verkeer, dan is dat wel het ‘rijden onder invloed’. Ook in Duitsland wordt hier streng tegen opgetreden: er is sprake van ‘fahrlässiges Fahren unter Einwirkung berauschender Mittel’. Alcohol in het verkeer is, op rijden zonder rijbevoegdheid na, de meest voorkomende verkeersovertreding in Duitsland. Het komt voor in diverse variaties, gradaties en gevallen.

Alcohol
De (ademanalyse)grenswaarde bij alcohol ligt bij 0,3 promille: vanaf 0,3 promille bestaat een vermoeden van ‘Fahruntüchtigkeit’. Vanaf 0,5 promille wordt de Fahruntüchtigkeit aangenomen. Ondeugdelijk om een motorvoertuig te besturen bent U bij 1,1 promille. Voor chauffeurs die de leeftijd van 21 jaar nog niet bereikt hebben geldt een absoluut verbod (0,0 promille).

Drugs
Bij cannabis-gebruik geldt een (bloed)grenswaarde van 1,0 ng/ml THC (cannabis). Gebruik van harddrugs in het verkeer, zoals cocaine, is sowieso verboden, en leidt per definitie tot ontzegging van de rijbevoegdheid. De gebruiker wordt aangemerkt als ‘ungeeignet zum Führen von Kraftfahrzeugen’.
Dubbele bestraffing?
Vervolgens kan iets gebeuren dat menigeen (Duitser en buitenlander) niet begrijpt: de bevoegde Verwaltungsbehörde (dus niet de rechter) legt bij alcoholmisbruik, en zeker bij drugsgebruik, in een Bußgeldverfahren wegens de geconstateerde Ordnungswidrigkeit een geldboete en een Fahrverbot (van 1-3 maanden) op; en vervolgens komt datzelfde Ordnungsamt ook nog eens met een Entziehung der Fahrerlaubnis.

Dit voelt voor de betrokkene als een dubbele bestraffing. Juridisch is het dat echter niet.

De geldboete en het Fahrverbot zijn inderdaad straffen; de Entziehung der Fahrerlaubnis is dat echter niet. De Entziehung der Fahrerlaubnis is een puur administratiefrechtelijke beslissing, die louter en alleen ziet op de beoordeling van de geschiktheid (Eignung) van de betrokkene om (in Duitsland) aan het verkeer deel te nemen.
Bij harddrugs en bij een THC-gehalte van meer dan 2,0 ng/ml wordt die geschiktheid per definitie ontkend: blijkbaar is de betrokkene niet in staat om het gebruik van verdovende middelen en het besturen van een (motor)voertuig te scheiden. Wellicht is zelfs sprake van een afhankelijkheid/verslaving. Echter, een mogelijke ongeschiktheid is er al vanaf een THC-gehalte van 1,0 ng/ml.
De consequentie hiervan moet dan ook zijn een Führerscheinentzug. Middels een eventuele MPU kan vervolgens vastgesteld worden of de betrokkene alsnog geschikt is.

In het Bußgeldverfahren wordt dus niet over de Fahreignung des Betroffenen beslist (aldus het OVG Mannheim, Beschluss vom 12.09.2005 (10 S 1643/05).
Het OVG Magdeburg voegde daar nog aan toe: "Ein Fahrverbot nach § 25 StVG und die Entziehung der Fahrerlaubnis nach § 3 Abs. 1 StVG stellen keine Doppelbestrafung dar." (OVG Magdeburg, Beschluss vom 16.10.2009 (3 M 575/08).

Overigens gelden bovenstaande overwegingen inzake de grenswaardes alleen voor strafrechtelijke beoordeling van een en ander in het Straf(Befehls)verfahren en Ordnungswidrigkeitenverfahren.
De Fahrerlaubnisbehörde is hier niet aan gebonden: zij heeft een beoordelingsplicht. Het is dan ook mogelijk dat de Fahrerlaubnisbehörde ook bij lagere waarden een betrokkene als "ungeeignet" classificeert, en alsnog overgaat tot een Entziehung der Fahrerlaubnis en het verplicht stellen van een MPU. Hiertegen kan dan weer administratiefrechtelijke gereageerd worden middels een Klage bij het Verwaltungsgericht.

De parkeerplaats

Menigeen is na een avondje stappen in Duitsland niet meer in staat om zelf naar huis te rijden, en doet dat dan ook wijselijk niet. Sommigen nemen dan een taxi of het openbaar vervoer. Een enkeling overnacht in zijn auto. Ook dat laatste kan een goede beslissing zijn: het is immers niet verboden om in de auto te overnachten.

Maar soms komen deze 'nachtvlinders' alsnog van een koude kermis thuis: in aangeschoten of dronken toestand wordt plaatsgenomen achter het stuur, en bijna automatisch gaat dan ook de sleutel in het contactslot. Soms wordt de motor gestart om nog even op te warmen. Ook wordt de auto misschien enkele meters verplaatst om niet onder die vervelende lamp te staan.

Een veel voorkomend misverstand is dat in al die gevallen niets aan de hand is. Er wordt toch niet 'echt' gereden, en de auto is toch geparkeerd langs de openbare weg of op een parkeerterrein?

Helaas, parkeerhavens en vrij toegankelijke parkeerterreinen behoren net zo tot de 'öffentlicher Verkehrsraum' (openbare (verkeers)ruimte) als de openbare weg zelf, en dus kan in al deze gevallen sprake zijn van een 'deelnemen aan het verkeer'. Dus gelden ook hier de verkeersregels inzake alcohol in het verkeer.

Bij het verplaatsen van het voertuig ligt dat eigenlijk wel voor de hand. Het geldt echter ook voor het enkele starten van de auto.

Het in beschonken toestand plaatsnemen achter het stuur en/of het enkele steken van de sleutel in het contactslot wordt al snel uitgelegd als een poging tot rijden onder invloed (§ 316 I StGB), met alle gevolgen van dien.

Deze gevolgen bestaan in de regel uit een ontzegging van de rijbevoegdheid en geldstraf.
Echter, indien de verdachte aannemelijk kan maken dat hij niet daadwerkelijk aan het verkeer wilde deelnemen, dan zou dat wel eens een ontzegging kunnen schelen (aldus het Amtsgericht Verden in een Beschluss van 04.12.2013 (Az.: 9a Gs 924 Js 43392/13 (3757/13)). Dat kan bijvoorbeeld middels getuigen, of door feiten of omstandigheden (bijvoorbeeld slaapzak op de achterbank, etc..)
Heeft U nog vragen? Laat het ons weten via het contact-formulier.